Lieve
📋 BESCHRIJVING
De Lieve is een kanaaltje dat werd gegraven tussen 1251 en 1269 en vormde de eerste kunstmatige waterverbinding tussen Gent en de Noordzee.
Over 46,5 kilometer liep ze van Damme -waar ze in het Zwin uitmondde- naar Gent, waar ze in de Leie kwam ter hoogte van het Gravensteen aan de Oudburg.
Slechts in geringe mate is van de bestaande waterlopen gebruik gemaakt.
We spreken letterlijk over een kanaalTJE want de Lieve was een binnenvaartkanaal, het was geen zeekanaal.
In Damme werd de vracht overgeladen van de zeeschepen van ongeveer 60 ton op kleine bootjes van maximum 4 ton.
Zo mocht aanvankelijk de lading het gewicht van vijf vaten wijn niet overtreffen.
Over 46,5 kilometer liep ze van Damme -waar ze in het Zwin uitmondde- naar Gent, waar ze in de Leie kwam ter hoogte van het Gravensteen aan de Oudburg.
Slechts in geringe mate is van de bestaande waterlopen gebruik gemaakt.
We spreken letterlijk over een kanaalTJE want de Lieve was een binnenvaartkanaal, het was geen zeekanaal.
In Damme werd de vracht overgeladen van de zeeschepen van ongeveer 60 ton op kleine bootjes van maximum 4 ton.
Zo mocht aanvankelijk de lading het gewicht van vijf vaten wijn niet overtreffen.
Bij de opstelling van de plannen voor de Lieve waren er voor de uitmonding van de nieuwe waterweg in het Zwin verschillende mogelijkheden.
Oorspronkelijk -in 1251- was het de bedoeling dat de Lieve ter hoogte van Aardenburg in het Zwin zou eindigen, en men daarvoor de Ede tussen Aardenburg en Slepeldamme aan het Zwin wat meer zou uitdiepen.
Zowel uit geschreven als topografisch materiaal blijkt dat deze verbinding met Aardenburg wel degelijk tot stand werd gebracht, dit werd vroeger evenwel door sommigen betwist.
Aardenburg lag het dichtst bij Gent en had zich tot een niet te onderschatten handelsconcurrent van Brugge opgewerkt.
Zeer spoedig, reeds voor 1269, werd een zijtak naar Damme aangelegd.
Het oorspronkelijk naar Aardenburg gegraven gedeelte verminderde sterk in betekenis.
Waarom is hier niet duidelijk.
Damme bood uiteindelijk misschien toch meer voordelen, het was bovendien dichter bij Brugge gelegen.
Enkele eeuwen lang was het economisch belang van de Lieve voor Gent dan ook zeer groot, onder andere voor de drukke handel met Engeland.
Naarmate het Zwin meer en meer verzandde, nam ook het nut van de Lieve langzaam af.
In 1547 werd door Keizer Karel toestemming gegeven voor het graven van de Sassevaart (later vervangen door het kanaal Gent-Terneuzen), zodat Gent een veel directere verbinding had met de Noordzee.
Ook de economische macht van steden als Brugge, Sluis en Damme ging achteruit, wat nog meer bijdroeg aan de teloorgang van de Lieve.
In de 16de, en nog meer in de 17de eeuw, was de teleurgang van de Lieve ingezet.
Vooral sinds in 1624 de Brugse vaart voltooid was vervulde de Lieve meer en meer de rol van een buurtvaartje.
Nog eenmaal zou er een heropflakkering komen, als de Brugse vaart in het derde kwart van de 17de eeuw werd verdiept en verbreed.
Gedurende de werkzaamheden werd voor het scheepvaartverkeer een omleiding voorzien langs de Lieve, die hiervoor opgekalfaterd werd.
Over de volledige lengte werd er een herprofilering uitgevoerd en werden de rabotten hersteld.
In 1666 werd de laatste 'vrijheid van de Lieve' verkocht.
Het kanaal dat altijd eigendom geweest was van de stad Gent, werd dan ook verkocht in 1828 aan de aangelanden.
In 1847 liet men het (toen gegraven) Schipdonkkanaal het tracé van de Lieve volgen tussen Stoktevijver in Zomergem en Moerkerke in Damme.
Het stuk Lieve tussen het Schipdonkkanaal en de Brugse Vaart bleef nog even in dienst.
In Gent is de Lieve voor een stuk opgevuld en verdwenen tussen het Rabot en de Nieuwe Vaart.
Tussen de Nieuwe Vaart en de Ringvaart loopt de Lieve als een miezerige en sterk vervuilde beek doorheen Wondelgem en is haar loop zeer moeilijk te volgen.
Er resten vandaag nog vijf stukken Lieve:
Het korte stuk in Gent is toeristisch en brengt je langs het Gravensteen, de schilderachtige Lievekaai, het Prinsenhof en het Rabot.
Het tweede traject wordt tegenwoordig toeristisch gepromoot door VVV De Lieve en kan je over de gehele lengte verkennen via een fietspad op de noordelijke oever.
Voor het tracé in Damme is er onlangs een aanvraag ingediend voor erkenning als landschappelijk monument.
Oorspronkelijk -in 1251- was het de bedoeling dat de Lieve ter hoogte van Aardenburg in het Zwin zou eindigen, en men daarvoor de Ede tussen Aardenburg en Slepeldamme aan het Zwin wat meer zou uitdiepen.
Zowel uit geschreven als topografisch materiaal blijkt dat deze verbinding met Aardenburg wel degelijk tot stand werd gebracht, dit werd vroeger evenwel door sommigen betwist.
Aardenburg lag het dichtst bij Gent en had zich tot een niet te onderschatten handelsconcurrent van Brugge opgewerkt.
Zeer spoedig, reeds voor 1269, werd een zijtak naar Damme aangelegd.
Het oorspronkelijk naar Aardenburg gegraven gedeelte verminderde sterk in betekenis.
Waarom is hier niet duidelijk.
Damme bood uiteindelijk misschien toch meer voordelen, het was bovendien dichter bij Brugge gelegen.
Enkele eeuwen lang was het economisch belang van de Lieve voor Gent dan ook zeer groot, onder andere voor de drukke handel met Engeland.
Naarmate het Zwin meer en meer verzandde, nam ook het nut van de Lieve langzaam af.
In 1547 werd door Keizer Karel toestemming gegeven voor het graven van de Sassevaart (later vervangen door het kanaal Gent-Terneuzen), zodat Gent een veel directere verbinding had met de Noordzee.
Ook de economische macht van steden als Brugge, Sluis en Damme ging achteruit, wat nog meer bijdroeg aan de teloorgang van de Lieve.
In de 16de, en nog meer in de 17de eeuw, was de teleurgang van de Lieve ingezet.
Vooral sinds in 1624 de Brugse vaart voltooid was vervulde de Lieve meer en meer de rol van een buurtvaartje.
Nog eenmaal zou er een heropflakkering komen, als de Brugse vaart in het derde kwart van de 17de eeuw werd verdiept en verbreed.
Gedurende de werkzaamheden werd voor het scheepvaartverkeer een omleiding voorzien langs de Lieve, die hiervoor opgekalfaterd werd.
Over de volledige lengte werd er een herprofilering uitgevoerd en werden de rabotten hersteld.
In 1666 werd de laatste 'vrijheid van de Lieve' verkocht.
Het kanaal dat altijd eigendom geweest was van de stad Gent, werd dan ook verkocht in 1828 aan de aangelanden.
In 1847 liet men het (toen gegraven) Schipdonkkanaal het tracé van de Lieve volgen tussen Stoktevijver in Zomergem en Moerkerke in Damme.
Het stuk Lieve tussen het Schipdonkkanaal en de Brugse Vaart bleef nog even in dienst.
In Gent is de Lieve voor een stuk opgevuld en verdwenen tussen het Rabot en de Nieuwe Vaart.
Tussen de Nieuwe Vaart en de Ringvaart loopt de Lieve als een miezerige en sterk vervuilde beek doorheen Wondelgem en is haar loop zeer moeilijk te volgen.
Er resten vandaag nog vijf stukken Lieve:
- het stuk Lieve van 2,2 kilometer van Damme tot Moerkerke
- het stuk tussen het Schipdonkkanaal te Stoktevijver en de Brugse Vaart te Vinderhoute van 7 kilometer (te bevaren per kajak)
- de Oude Lieve tussen de Nieuwe Vaart en het kanaal Gent/Terneuzen van 2,2 kilometer
- het stuk Lieve-Liefken tussen Meulestede(Gent aan kanaal Gent-Terneuzen) en Wondelgem van 5,5 kilometer
- het korte traject Lieve van 812 meter in het centrum van Gent tussen het Gravensteen en het Rabot (te bevaren per kajak)
Het korte stuk in Gent is toeristisch en brengt je langs het Gravensteen, de schilderachtige Lievekaai, het Prinsenhof en het Rabot.
Het tweede traject wordt tegenwoordig toeristisch gepromoot door VVV De Lieve en kan je over de gehele lengte verkennen via een fietspad op de noordelijke oever.
Voor het tracé in Damme is er onlangs een aanvraag ingediend voor erkenning als landschappelijk monument.
bron:
Mijn Platteland.com
Inventaris Onroerend Erfgoed
Zwinstreek.eu
Wikipedia
De Gentse Leye in Damme: geen lievelingetje
Mijn Platteland.com
Inventaris Onroerend Erfgoed
Zwinstreek.eu
Wikipedia
De Gentse Leye in Damme: geen lievelingetje
🚣 PEDDEL-INFO
Doorgaans wordt er gezocht naar peddel-info over het stukje van het Lieve-kanaal te Gent, je hebt echter nog een groot stuk van het Lieve-kanaal in Lievegem en elders in Gent waarop je zou kunnen peddelen. Klik op het deeltraject voor meer info daarover.
✔️ BEVAREN
Op de Lieve heb ik nog maar 1 keer gepeddeld.
Heb jij hier in of eerder wel al eens gevaren met kajak,kano of sup?
Mail je mij dan wat meer en/of recente informatie over het peddelen op de Lieve?
Bedankt!
📷 FOTO'S
🎞️ OUDE FOTO'S
❗️GEVAAR - PROBLEMEN op de LIEVE (uitgezonderd het stukje Lieve in het centrum Gent) ❓
- ...
Iets gevaarlijks of abnormaals opgemerkt op de Lieve (uitgezonderd het stukje Lieve in het centrum van Gent)?
Gebruik de link hieronder en vul daarop in het mailtje alles met een icoontje nauwkeurig aan, om dit probleem te mailen naar de Vlaamse Waterweg...
Nog een tip, gebruik deze weblink om in je mailtje eenvoudig de exacte locatie mee te geven.
Klik op die website het juiste vakje aan, waar het probleem zich bevindt, en mail dan deze volledige nieuwe weblink via onderstaand sjabloon.
Gebruik de link hieronder en vul daarop in het mailtje alles met een icoontje nauwkeurig aan, om dit probleem te mailen naar de Vlaamse Waterweg...
Nog een tip, gebruik deze weblink om in je mailtje eenvoudig de exacte locatie mee te geven.
Klik op die website het juiste vakje aan, waar het probleem zich bevindt, en mail dan deze volledige nieuwe weblink via onderstaand sjabloon.
Binnen deze organisatie worden deze meldingen steeds onderzocht en indien mogelijk verholpen of ter plaatse gesignaleerd zodat alle gebruikers de waterweg veilig kunnen gebruiken.
BEDANKT! 💐
BEDANKT! 💐
👨💻 LINKS
- Beleef de Lieve op de website van Meetjesland.be.
Ga er wandelen, fietsen, beluister reportages, ...
- Over de Lieve op 'Inventaris Onroerend Erfgoed'.
- "Het Lievekanaal. De romantiek van verdwenen waterwegen." tekst: Eric Dewilde fotos: Eric Dewilde, Jacques De Groote". Rechtstreekse download HIER.
Toon/verberg alle 360° graden foto's ...
Lees de disclaimer!
Contacteer me alsjeblieft als je mijn foto's wenst te gebruiken. Please contact me for using my pictures. |